The Union Of People's Fedaian Of Iran
اخبار    سرسخن    مقالات سیاسی    اعلامیه ها    ديدگاه ها    کارگری    زنان    دانشجویی    مسئله ملی    اجتماعی    رويدادهای بين المللی    برای جهانی دیگروسوسياليسم    حقوق بشر    گفتارهای رادیویی    یادها    در راه کنگره    اعلان ها    موضوعی    گفتگو      
صفحه اول معرفي و تاريخچه  |   اسناد سازمان  |   آرشيو  |   پيوندهاي ديگر  |   آدرس هاي ما  |   آرشيو مقالات

کتاب «نيروها و هدفهاي انقلاب مشروطيت ايران» نوشته بيژن جزني منتشر شد


کتاب «نيروها و هدفهاي انقلاب مشروطيت ايران» نوشته بيژن جزني ، رساله پايان¬نامۀ تحصيلي وي پيرامون انقلاب مشروطيت ايران است. بيژن جزني در سال 1341 اين رساله را با به پايان رساند. وي چند سال بعد و در پي فعاليتهاي سياسي خود به زندان افتاد و تا 1354، که در تپه‌هاي اوين به دست مأمورين ساواک شاه و به همراه هشت تن ديگر تيرباران شد، در زندان باقي ماند و هيچگاه فرصتي براي انتشار اين رساله نيافت.
پس از انقلاب همسر وي، خانوم ميهن جزني دست نوشته اين کتاب را به همراه ديگر يادداشتهاي بيژن جزني به سازمان چريکهاي فدايي خلق ايران داد. وي درابن باره ميگويد: « يک نسخه از اين پايان نامه در منزل پيش من بود. ساواک وقتي به منزل ما ريخت، اين نسخه پايان‌نامه را با خود نبرد و من آن را سال‌ها حفظ کردم. پس از انقلاب من کليه يادداشت هاي بيژن و بويژه يادداشت هاي زندان قم و اين نسخه پايان‌نامه را به سازمان تحويل دادم.برخي دوستان بعدها بسيار به من گله کردند که چرا چنين کردي، ولي در آن زمان طبيعي بود که من نوشته‌هاي بيژن را به سازمان بدهم. آن نسخه کپي در سازمان گم شد. بعدها و در مهاجرت بدنبال آن‌ها گشتم. گفتند نزد اين و آن است و لي متاسفانه هيچوقت آنها را پيدا نکردم. در سال 1996 که کميته بيژن جزني را تشکيل داديم، قرار بود که آثار بيژن و منجمله اين کتاب منتشر شود.» متاسفانه اين کار صورت نگرفت.
در جريان برگزاري مراسم سي‌امين سالگرد کشتار تپه‌هاي اوين، در سال 1384 در پاريس، يک کپي از اين رساله در اختيار سازمان اتحاد فدائيان خلق ايران قرار گرفت و چندي بعد با موافقت خانم ميهن جزني، کار انتشار اين کتاب آغاز شد.

نيروها و هدفهاي انقلاب مشروطيت ايران به عنوان پايان‌نامۀ دورۀ ليسانس فلسفه و علوم تربيتي دانشگاه تهران زير نظر دکتر غلامحسين صديقي، استاد برجستۀ دانشگاه تهران، بنيانگذار رشتۀ جامعه¬شناسي آموزش عالي در ايران و يکي از بنيانگذاران «موسسۀ تحقيقات اجتماعي» و از ياران و همکاران نزديک دکتر محمد مصدق، تهيه شده است. حضور چنين استادي در آن سالها در دانشگاه تهران براي دانشجويان علاقمند به تحقيق و بررسيهاي اجتماعي بسيار مغتنم بوده است، چنان که بسياري ديگر از شاگردان او نيز بر اين نکته انگشت نهاده‌اند.
بيژن جزني در بررسي انقلاب مشروطيت ايران، به عنوان يک مارکسيست، بدور از هرگونه جزمگرائي، به بررسي سير تحول جامعۀ ايران پرداخته و در اين رساله مي‌کوشد تا با نگاه به نيروهاي شرکت¬کننده و اهدافي که هر يک دنبال مي‌کردند، روند انقلاب مشروطه و سرانجام آن را بر بستر شرائط اجتماعي و جهاني آن زمان بررسي کند.
بيژن جزني به نقش و اهميت انقلاب مشروطيت در سير تحولات معاصر ايران واقف بوده و براي آن اهميت خاصي قائل بود و انقلاب مشروطه را نقطۀ تحول در جامعۀ ايران مي‌دانست. از اين¬رو براي تجزيه و تحليل اين تحول به نيروهاي شرکت کننده در آن مي‌پردازد و خود در اين¬باره مي‌گويد: «براي شناسايي يک نهضت و انقلاب مي‌توان وضع نيروها و هدفهاي آن نهضت را ملاک قرار داد». وي معتقد بود که اين دو به هم مربوط بوده و در تحليل نهايي «بحث از هدفهاي انقلاب ما را متوجه مي‌سازد که جهت اصلي نهضت به کدام سوي بوده است و به اصطلاح لبۀ بُرندۀ انقلاب به سوي کدام طبقه از دشمن قرار گرفته است». در اين راه بيژن جزني به مطالعۀ روشها و اشکال مبارزه و شعارهاي بکار گرفته شده مي‌پردازد تا بتواند عمل نيروهاي اجتماعي و کنش و واکنش آنها را نشان داده و مطالبات واقعي و اهداف هر نيروي اجتماعي را بشناساند.
او انقلاب مشروطۀ ايران را به عنوان «اولين نهضت بورژوازي ايران براي تأمين خواستهاي اين طبقه» تحليل مي‌کند. اما در عين حال در طول اين رساله تلاش مي‌کند تا تمايزات اين نهضت را با انقلابات کلاسيک بورژوازي بشناسد و بر ويژگيهاي آن، که نقش تعيين¬کننده بر سير تحولات اجتماعي ايران تا زمان حاضر دارد، تأکيد مي¬کند.

اگرچه نزديک به پنجاه سال از نوشتن اين رساله مي‌گذرد و در اين سالها کتابهاي متعددي پيرامون انقلاب مشروطيت ايران نوشته شده، ولي اين کتاب همچنان تازگي و اهميت خود را حفظ کرده است. اين مسئله قبل از هرچيز ناشي از زاويۀ نگاه بيژن جزني به مسئلۀ تاريخ مشروطيت ايران و پروسۀ تحول اجتماعي ايران است. بيژن جزني را مي¬توان جزو سومين نسل تاريخ¬نويسان ايران برشمرد. وي به اهميت تاريخ و بررسيهاي تاريخي و لزوم شناخت تاريخي از سير تحولات اجتماعي واقف بود و پژوهشهاي تاريخي وي تنها به بررسي انقلاب مشروطيت ايران محدود نشد و در ادامه، عليرغم آن که در زندان به سر مي‌برد و به منابع چنداني دسترسي نداشت، به بررسي و تدوين دو کتاب ديگر دربارۀ تاريخ معاصر ايران به نامهاي «تاريخ سي ساله» و «جمع بندي مبارزات سي سالۀ اخير درايران» همت گماشت.

براي تهيه کتاب ‌ميتوانيد :

مستقيما از انتشارات سازمان
edition@etehadefedaian.org

در پاريس از انتشارات خاوران:
تلفن :0143437696

در کلن - آلمان از انتشارات فروغ:
foroughbook@arcor.de

تهيه نمائيد.





[ نسخه چاپی ]     [ بازگشت به صفحه اول ]


اخبار
درگيري فيزيکي مردم با گشت ارشاد در ميدان درکه تهران
تجمع حق التدريسان و معلمان پيش دبستاني مقابل مجلس
روزنامه رسمي حكم ابطال رياست مرتضوي را چاپ نكرد
دلار 2023 تومان ، سكه 747 هزار تومان
اظهار ناتواني دولتي ها در جلسه مجمع تشخيص
مقابل شهرداري ملارد رخ داد خودسوزي مقابل چشم شهردار
بازداشت يک فعال سياسي عرب در حميديه
خواستار پايان اعتصاب غذاي کبودوند هستيم
رييس اتحاديه ناشران و كتابفروشان:كتابفروشان به تعطيلي فكر مي‌كنند :
فدراسيون دوچرخه‌سواري هم «تعليق» شد
اخبار دانشجوئی
کوي دانشگاه تهران ۱۰ روز قبل و بعد از ۱۸ تير تعطيل است
اجراي دستورالعمل پوشش دانشجويان از اول مهر/ انتقاد از نيروي انتظامي۱۳۹۱/۰۳/۲۰
۶۲ درصد مدال‌آوران ايراني رقابت‌هاي علمي جهاني از کشور رفتند
ادامه‌ي تنش در دانشگاه مازندران به دنبال مرگ يک دانشجو
گزارش شوراي دفاع از حق تحصيل
سخنان وزير علوم افشاي نقض آشکار حقوق دانشجويان است
تجمع اعتراضي دانشجويان علوم پزشکي در مقابل مجلس و وزارت بهداشت
نويد بهاري دانشجويان از پشت ميله هاي زندان
تجمع ۵ روزه‌ي دانشجويان علوم پايه در مقابل وزارت بهداشت
اعتراض داريوش اجلالي، دانشجوي دانشگاه ياسوج با دوختن لب‌هايش
 
کارگران دربند را آزاد کنید

دانشجویان دربند را آزاد کنید

برگی از تاریخ

با یاد یاران

اسامی قربانيان کشتار زندانيان سياسی در سال ۶۷





شورای دانشجویان و جوانان چپ ایران











خبرگزاری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران










آرشیو آثار کلاسیک مارکسیستی









Copyright 2004 © etehadefedaian.org - All Rights Reserved - Administration